تعامل انسان با ربات

Human-Robot Interaction

مقطع: تحصیلات تکمیلی گرایش: هوش مصنوعی
نوع درس: نظری تعداد واحد: ۳
پیش‌نیاز: – هم‌نیاز: –

هدف کلی

هدف از این درس، آشنایی دانشجویان با مسائل، چالش‌ها و راهکارهای مطرح در طراحی و به‌کارگیری ربات‌های اجتماعی است. به طور ویژه، دو هدف درک ناکارآمدی روش‌های سنتی رباتیک در حوزه ربات‌های اجتماعی و ارائه راهکارهایی جهت افزایش سطح تعامل‌پذیری ربات‌های اجتماعی از جنبه‌های مختلف ارتباط فضای، غیرکلامی و کلامی مورد توجه این درس است.

سرفصل‌ها

  1. تعریف تعامل انسان و ربات، تفاوت با حوزه رباتیک سنتی و کاربردها
  2. مروری بر اجزای ربات: حسگرها، محرکه‌ها و انواع آن‌ها
  3. عملکرد ربات: چرخه مشاهده-تفکر-افدام، ادراک، مکان‌یابی، نقشه‌سازی، طرح‌ریزی حرکت و کنترل
  4. نکات حائز اهمیت در طراحی ربات اجتماعی: الگوهای متداول طراحی، ارتباط ربات با اشیاء محیط اطراف (Affordances)، نگرش انسانی برای ربات (Anthropomorphism)
  5. تعامل فضایی (Spatial Interaction): مفهوم و اهمیت مجاورت و رعایت فواصل اجتماعی در تعاملات مختلف، موازنه بین اهداف رباتیکی و اهداف اجتماعی در تعاملات در وظایف مختلف ربات‌های اجتماعی، نقش ایما (Gesture) در تعاملات
  6. مطالعه موردی ۱: مسیریابی و ناوبری ربات آگاه از انسان و چگونگی شکل‌دهی مؤثر یک ارتباط بین انسان و ربات، نزدیک شدن به انسان، پاسخ به نزدیک‌شدن انسان، مدلهای زبانی بزرگ، خودیادگیری ربات
  7. مطالعه موردی ۲: تعاملات اجتماعی در دسترسی و تحویل در بازوی رباتیکی
  8. تعامل کلامی (Verbal Interaction): مروری بر اجزای گفتار، تفاوت زبان نوشتار و گفتار، VAD، ASR، فهم زبان، مدیریت گفت‌وشنود
  9. مطالعه موردی ۳: هماهنگی زبان بدن و محتوای تعامل کلامی
  10. عواطف (Emotions): تشخیص احساس مخاطب، پاسخ رفتاری متناسب با احساس، ابزار احساس توسط ربات
  11. اعتماد (Trust): مدل‌سازی اعتماد در روابط انسان-ربات و ربات-ربات

ارزیابی پیشنهادی

  • تمرین‌ها و پروژه: ۳۰ درصد نمره
  • آزمون‌های میان‌ترم و پایانی: ۵۰ درصد نمره
  • پروژه پژوهشی: ۲۰ درصد نمره

منابع پیشنهادی

  1. Bartneck, Christoph, Tony Belpaeme, Friederike Eyssel, Takayuki Kanda, Merel Keijsers, and Selma Šabanović. Human-robot interaction: An introduction. Cambridge University Press, 2020.
  2. Korn, Oliver, ed. Social robots: technological, societal and ethical aspects of human-robot interaction. Berlin/Heidelberg, Germany: Springer, 2019.